Wanneer er een onveilige opvoedsituatie is ontstaan, hebben ouders met een licht verstandelijke beperking vaak veel begeleiding nodig om zelfstandig voor hun kindje te leren zorgen. Een tijdelijk verblijf in een ouder-kindhuis geeft hen de benodigde ondersteuning, zodat ze het daarna zelf kunnen. Hiermee worden uithuisplaatsingen voorkomen. Marieke Suselbeek is als gedragswetenschapper bij William Schrikker Gezinsvormen (WSGV) betrokken bij de ouder-kindhuizen. Ze vertelt waarom ouder-kindhuizen zo belangrijk zijn.
Door intensieve begeleiding zelfstandig leren opvoeden
“De ouder-kindhuizen van WSGV zijn bedoeld voor ouders (moeder, vader of beide) met een licht verstandelijke beperking (LVB) en hun kind, wanneer er sprake is van een onveilige opvoedsituatie. Soms hebben ze bijkomende problemen, zoals verslavingsproblematiek. Deze ouders kunnen niet zelfstandig voor hun kindje zorgen, maar met voldoende begeleiding en ondersteuning lukt ze dat wel. In ouder-kindhuizen krijgen ze intensieve ondersteuning. Ouders mogen met hun kindje of kinderen langdurig in het ouder-kindhuis wonen, soms wel tot het kind 4 jaar oud is,” vertelt Marieke.
De lange ondersteuning in de ouder-kindhuizen van WSGV heeft te maken met de specifieke doelgroep. “De ontwikkeling van kinderen van 0 tot 4 jaar gaat heel snel. Het kan gebeuren dat een ouder met LVB dat niet snel genoeg kan oppakken. Die is net gewend dat het kindje in de kinderstoel kan zitten, als het al gaat lopen, met alle gevaren van dien. Als het kind 4 jaar is, komt het meestal in rustiger vaarwater. Dan gaat het vijf dagen per week naar school en kun je ook afspraken maken met het kind. Hierdoor wordt de opvoedzwaarte lager en wordt het wat makkelijker voor de ouder.”
Brede aandacht voor ouder en kind
Uiteindelijk is het doel dat ouders zelfstandig voor hun kind kunnen zorgen. Hiervoor wordt de HouVast methodiek ingezet. Deze ambulante methodiek is specifiek voor ouders met een LVB. Marieke: “We werken met deze ouders op een hele praktische manier met concrete doelen. Hierdoor is altijd duidelijk waar ze aan moeten werken en wat ze moeten behalen. Het begint met hele kleine stapjes waarna de doelen steeds groter worden, naarmate het kindje groter wordt en ook het zelfstandig wonen dichterbij komt. We kijken wat een ouder al zelf kan, waar hij of zij hulp bij nodig heeft en wat nog te ingewikkeld is en je nog echt moet overnemen. Dat gaat niet alleen over de opvoeding, maar ook over alles wat bij het huishouden komt kijken. Verder werken we ook aan een eigen dagbesteding voor de ouders en het weer opbouwen van een eigen netwerk. Er wordt dus aan alle aspecten van zo’n ouder met kind aandacht aan geschonken.”
Nieuw trauma voorkomen
De aanpak met ouder-kindhuizen is heel intensief, maar daardoor krijgen ouders en hun kinderen de kans op een zo optimaal mogelijke start in het leven. De eerste duizend dagen van een kind zijn namelijk heel belangrijk. “Met de ouder-kindhuizen investeren we tijdens de eerste duizend dagen en een stukje daarna zo intensief mogelijk, met als doel dat het daarna met minder ondersteuning kan. Zo zorgen we ervoor dat de eerste duizend dagen zo rustig mogelijk verlopen. Hierdoor wordt de band tussen ouder en kind zo hecht mogelijk, krijgt het kindje alle ruimte om aan zijn eigen ontwikkeling toe te komen, en krijgt een ouder de kans om de best mogelijke opvoeder te zijn. Zo voorkom je nieuw trauma van ouder en kind door een uithuisplaatsing. Door de intensieve begeleiding hebben we op iedere moment van de dag zicht op hoe deze ouder met zijn of haar kindje en het huishouden omgaat. Daardoor kunnen we ook ondersteunen als de ouder bijvoorbeeld even niet goed in zijn of haar vel zit.”
Naast de intensieve begeleiding is een ander voordeel van de ouder-kindhuizen bij WSGV dat er heel weinig wisseling is van zorgverleners. Hierdoor is er continuïteit in de zorg met veel één op één contact. “Door op die manier veel in de ouders te investeren, zorgen we ervoor dat ze daarna zo zelfstandig mogelijk verder kunnen.”
